ΑΠΟΦΑΣΗ
Κανδαράκης κατά Ελλάδας της 11.06.2020 (αρ. προσφ. 48345/12, 48348/12 και 67463/12)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Είσπραξη επιδικασθείσας δικηγορικής αμοιβής και δικαστικών εξόδων. Δικαίωμα πρόσβασης. Δικαιώματα δικηγόρων.
Απόρριψη, για έλλειψη ενεργητικής νομιμοποίησης, της αγωγής των δικηγόρων που εκπροσώπησαν τους εντολείς τους σε υπόθεση απαλλοτρίωσης. Οι δικηγόροι ζητούσαν να υποχρεωθεί η οφειλέτρια εταιρία να παρακαταθέσει τα επιδικασθέντα ποσά δικηγορικής αμοιβής και δικαστικής δαπάνης υπέρ του Δικηγορικού Συλλόγου του οποίου ήταν μέλη. Το Στρασβούργο έκρινε ότι η απόρριψη της αγωγής συνιστά περιορισμό του δικαιώματος πρόσβασης σε δικαστήριο των δικηγόρων, ο οποίος προσκρούει στην αρχή της αναλογικότητας.
Τα άρθρα 8 και 18 του Ν. 2882/2001, προβλέπουν ότι τόσο η δικαστική δαπάνη όσο και η αμοιβή των πληρεξουσίων δικηγόρων πρέπει να καθορίζονται από το δικαστήριο που θα επιδικάσει την αποζημίωση της απαλλοτρίωσης και θα πρέπει να κατατεθεί στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων υπέρ του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου. Τα εθνικά δικαστήρια με το να απορρίψουν την αγωγή των δικηγόρων αποστέρησαν κατά παράβαση του 6-1 της ΕΣΔΑ το δικαίωμα άσκησης ευθείας αγωγής στα μέλη των Δικηγορικών Συλλόγων-δικαιούχους της αμοιβής, δεδομένο ότι από καμία διάταξη του ελληνικού δικονομικού μας συστήματος δεν προβλέπεται ρητά αφενός η δικονομική δυνατότητα του Δικηγορικού Συλλόγου προς άσκηση αγωγής για την αμοιβή των μελών του και αφετέρου η μη δυνατότητα του φορέα του δικαιώματος δικηγόρου να ασκήσει ευθεία αγωγή για την είσπραξη της αμοιβής του, μέσω κατάθεσης του ποσού στον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο.
Κατά το ΕΔΔΑ το ως άνω νομοθετικό πλαίσιο και ο τρόπος εφαρμογής του από τα εθνικά δικαστήρια δεν προσέφερε στους προσφεύγοντες σαφή, πρακτική και αποτελεσματική ευκαιρία να διεκδικήσουν τις απαιτήσεις τους, καθώς δεν προέκυπτε με σαφήνεια ποιος θα μπορούσε να ασκήσει αγωγή ζητώντας το ποσό που επιδικάζεται ως αμοιβή δικηγόρου από τα δικαστήρια που αποφασίζουν για τις απαλλοτριώσεις.
Το Στρασβούργο επιδίκασε ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη και των δύο προσφευγόντων το ποσό των 20.000 ευρώ.