∆ιαδικαστικά Σφάλµατα και Ακύρωση των ∆ιοικητικών Πράξεων-Κωνσταντίνος Ε. Γώγος Αν. Καθηγητής Νοµικής Σχολής Α.Π.Θ

3D_Diadikastika-sfalamata_07 (1)

Σας παρουσιάζουμε το βιβλίο του Κωνσταντίνου Γώγου, Αναπληρωτή Καθηγήτη της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Περιεχόμενα:

Πρόλογος

Σελ. 9
Συντομογραφίες Σελ. 13
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι  
Οι κανόνες της διοικητικής διαδικασίας και η λειτουργία τους  
Α. Η διοικητική διαδικασία: Περιεχόμενο και εννοιολογική οριοθέτηση Σελ. 27
1. Η έννοια της διοικητικής διαδικασίας Σελ. 27
α) Εισαγωγικά: Η διοικητική διαδικασία ως έννομη σχέση Σελ. 27
β) Ορισμοί της διοικητικής διαδικασίας Σελ. 29
γ) Η έννοια των «τύπων» της διαδικασίας Σελ. 33
2. Οριοθετήσεις Σελ. 36
α) Η διάκριση μεταξύ ουσιαστικού και διαδικαστικού δικαίου της διοίκησης Σελ. 36
β) Επιμέρους οριοθετήσεις μεταξύ διαδικαστικών και μη ρυθμίσεων: stricto και lato sensu διαδικαστικοί κανόνες Σελ. 38
γ) Οι ενέργειες ιδιωτών στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας Σελ. 43
Β. Είδη και λειτουργίες των διαδικαστικών κανόνων Σελ. 45
1. Είδη Σελ. 45
2. Οι κατ’ ιδίαν σκοποί των κανόνων της διοικητικής διαδικασίας Σελ. 47
α) Οι διαδικαστικοί κανόνες αποτελούν δικαιοκρατικές δεσμεύσεις ή εργαλεία αποτελεσματικής διοίκησης; Σελ. 48
β) Η εισαγωγή πληροφοριακού υλικού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων Σελ. 52
i. Ο σκοπός της ουσιαστικά νόμιμης και ορθής διοικητικής πράξης Σελ. 52
ii. Η αμυντική λειτουργία του δικαιώματος ακροάσεως και των λοιπών δικαιωμάτων συμμετοχής στη διοικητική διαδικασία Σελ. 55
αα. Εγγύηση δυνατότητας επιρροής του ενδιαφερόμενου στο περιεχόμενο της διοικητικής απόφασης Σελ. 58
ββ. Ειδικότερα: Η υπεράσπιση συνταγματικών δικαιωμάτων ως σκοπός των τύπων της διαδικασίας Σελ. 59
γ) Δημοκρατική αναβάθμιση της θέσης του πολίτη έναντι της κρατικής εξουσίας Σελ. 63
i. Η συμμετοχή στη διοικητική διαδικασία ως μέσο προαγωγής της θέσης του πολίτη Σελ. 63
ii. Η αποδοχή και δημοκρατική νομιμοποίηση της διοικητικής πράξης ως λειτουργία των δικαιωμάτων συμμετοχής στη διοικητική διαδικασία Σελ. 65
δ) Αντιστάθμιση πεδίων ευρείας διακριτικής ευχέρειας της διοίκησης Σελ. 69
ε) Ειδικότερα: Οι λειτουργίες των lato sensu διαδικαστικών κανόνων (συγκρότηση, σύνθεση και λειτουργία των συλλογικών οργάνων) Σελ. 71
3. Οι λειτουργίες των διαδικαστικών τύπων στο ενωσιακό διοικητικό δίκαιο Σελ. 74
Γ. Συμπεράσματα Κεφαλαίου Ι: Η διαδικαστική νομιμότητα υπηρέτης της ουσιαστικής ή αυτοτελής εγγύηση; Σελ. 78
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ Η ακύρωση λόγω παράβασης ουσιώδους τύπου της διαδικασίας: Ο κανόνας και τα σημεία κάμψης του  
Α. Η τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας ως προϋπόθεση νομιμότητας: Η καταρχήν επιταγή ακύρωσης της διαδικαστικά πλημμελούς πράξης Σελ. 83
Β. Η διαμόρφωση και σχετικοποίηση του κανόνα της ακύρωσης εξαιτίας διαδικαστικών σφαλμάτων: Η θεωρία των ουσιωδών τύπων της διαδικασίας και η υπέρβασή της στο γαλλικό δίκαιο Σελ. 89
1. Η θεωρία των ουσιωδών τύπων της διαδικασίας στην κλασική της μορφή Σελ. 89
α) Η ανάγκη σχετικοποίησης των συνεπειών των διαδικαστικών σφαλμάτων Σελ. 89
β) Η διάκριση μεταξύ ουσιωδών και μη τύπων της διαδικασίας στο κλασικό γαλλικό διοικητικό δίκαιο Σελ. 90
2. Η εξέλιξη του γαλλικού διοικητικού δικαίου: Από την αφηρημένη κατάταξη του διαδικαστικού κανόνα στην in concreto εξέταση της σημασίας του σφάλματος Σελ. 95
α) Από την «παράβαση ουσιώδους τύπου» στην «ουσιώδη παράβαση τύπου» Σελ. 95
β) Έκτακτες περιστάσεις και πραγματική αδυναμία τήρησης των διαδικαστικών τύπων Σελ. 100
3. Η αλλαγή παραδείγματος στο γαλλικό δίκαιο: Η νομολογία Danthony του Conseil d’ État Σελ. 101
α) Ένας νέος κανόνας σχετικά με τις συνέπειες των διαδικαστικών σφαλμάτων Σελ. 101
β) Οι νέες προϋποθέσεις για την ακύρωση διαδικαστικά πλημμελών πράξεων Σελ. 105
i. Αποστέρηση διαδικαστικής εγγύησης Σελ. 105
ii. Δυνατότητα επίδρασης στο περιεχόμενο της προσβαλλόμενης πράξης Σελ. 109
γ) Η αποτίμηση της νομολογίας Danthony στη γαλλική θεωρία Σελ. 111
Γ. Η θεωρία των ουσιωδών τύπων της διαδικασίας στο ελληνικό διοικητικό δίκαιο Σελ. 114
1. Κριτήρια χαρακτηρισμού διαδικαστικών κανόνων ως ουσιωδών τύπων στη ελληνική θεωρία Σελ. 114
2. Η υποδοχή της θεωρίας των ουσιωδών τύπων της διαδικασίας στη νομολογία του ΣτΕ Σελ. 119
α) Η πρώτη νομολογιακή περίοδος Σελ. 119
β) Η εφαρμογή της θεωρίας των ουσιωδών τύπων στη μεταπολεμική νομολογία του ΣτΕ Σελ. 123
γ) Η θεωρία των ουσιωδών τύπων στη σύγχρονη νομολογία Σελ. 125
i. Κριτήρια χαρακτηρισμού Σελ. 125
ii. Ουσιώδεις διαδικαστικοί τύποι δυνάμει συνταγματικών δικαιωμάτων και αρχών Σελ. 128
iii. Οι ουσιώδεις τύποι στη σύγχρονη νομολογία ΣτΕ: Μια σταχυολόγηση Σελ. 131
iv. Οι μη ουσιώδεις τύποι στη νομολογία Σελ. 136
3. Το πρόβλημα της in concreto αξιολόγησης της επίπτωσης του διαδικαστικού σφάλματος στην απόφαση της διοίκησης Σελ. 139
α) Περιορισμός σε μια αφηρημένη αξιολόγηση των διαδικαστικών κανόνων Σελ. 139
β) Ο κατ’ εξαίρεση συγκεκριμένος έλεγχος της επίδρασης του διαδικαστικού σφάλματος Σελ. 146
γ) Η «κάλυψη» του διαδικαστικού ελαττώματος Σελ. 148
δ) Το εν τοις πράγμασι αδύνατο της τήρησης του διαδικαστικού κανόνα και οι έκτακτες περιστάσεις ως λόγος συγγνώμης του διαδικαστικού σφάλματος Σελ. 152
4. Η περιοριστική ερμηνεία των κανόνων της διοικητικής διαδικασίας ως στοιχείο άμβλυνσης της τυπικής αυστηρότητας του συστήματος Σελ. 154
α) Δικαίωμα ακροάσεως Σελ. 156
i. Έκδοση πράξης βάσει «αντικειμενικών προϋποθέσεων» του νόμου Σελ. 156
ii. Περαιτέρω συσταλτική ερμηνεία του δικαιώματος ακροάσεως, ιδίως επί προβλεπόμενης ενδικοφανούς προσφυγής Σελ. 160
β) Συσταλτική ερμηνεία άλλων κανόνων της διοικητικής διαδικασίας Σελ. 166
5. Η επέμβαση του νομοθέτη ως στοιχείο μετεξέλιξης του συστήματος Σελ. 168
α) Το νέο ά. 79 παρ. 5 περ. β) ΚΔΔ Σελ. 168
i. Εισαγωγικά: Η εφαρμογή της θεωρίας των ουσιωδών τύπων στις διοικητικές διαφορές ουσίας Σελ. 168
ii. Η νέα ρύθμιση του ά. 79 παρ. 5 περ. β) ΚΔΔ ως τμήμα της προσπάθειας εξορθολογισμού και επιτάχυνσης της φορολογικής δίκης Σελ. 170
iii. Η έννοια της βλάβης που επανορθώνεται μόνον με ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης Σελ. 173
iv. Βλάβη πραγματική ή δυνητική; Σελ. 178
v. Το βάρος επίκλησης και απόδειξης της βλάβης Σελ. 180
vi. Η αξιολόγηση του ά. 79 παρ. 5 περ. β) ΚΔΔ στη θεωρία του διοικητικού δικαίου Σελ. 181
   
β) Η σχετικοποίηση της υποχρέωσης προς ακύρωση διαδικαστικά πλημμελών πράξεων βάσει του ά. 22 ν. 4274/2014 Σελ. 182
i. Οι νέες ρυθμίσεις του ά. 22 ν. 4274/2014 και το συνταγματικό τους υπόβαθρο Σελ. 182
ii. Η εφαρμογή των νέων διατάξεων επί διαδικαστικών σφαλμάτων Σελ. 186
iii. Η υποδοχή των νέων ρυθμίσεων στη θεωρία του διοικητικού δικαίου Σελ. 189
Δ. Οι συνέπειες των διαδικαστικών σφαλμάτων για το κύρος της διοικητικής πράξης στο γερμανικό δίκαιο Σελ. 190
1. Προτεραιότητα του ουσιαστικού δικαίου έναντι του διαδικαστικού Σελ. 190
2. Η ρύθμιση της §46 του Γερμανικού Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας Σελ. 195
α) Η αρχική διάταξη και η εφαρμογή της από τη νομολογία Σελ. 195
β) Η ισχύουσα ρύθμιση μετά την τροποποίηση του 1996 Σελ. 198
γ) Οι έννομες συνέπειες της §46 ΓερμΚΔΔιαδ. Σελ. 201
δ) Η εξαίρεση από τον κανόνα: Τα «απόλυτα» διαδικαστικά σφάλματα Σελ. 203
ε) Μια αποτίμηση Σελ. 206
Ε. Η ακύρωση λόγω διαδικαστικών σφαλμάτων κατά το ενωσιακό διοικητικό δίκαιο Σελ. 209
1. Οι συνέπειες διαδικαστικών πλημμελειών κατά την άμεση εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου από την ενωσιακή διοίκηση Σελ. 209
α) Διάκριση των διαδικαστικών τύπων σε ουσιώδεις και μη Σελ. 209
β) Ο in concreto έλεγχος της δυνατότητας επίδρασης της παράβασης στο περιεχόμενο της πράξης Σελ. 212
i. Παράβαση ουσιώδους τύπου και ουσιώδης παράβαση τύπου Σελ. 212
ii. Ειδικότερα: Η εφαρμογή του κριτηρίου του ουσιώδους του σφάλματος στα δικαιώματα άμυνας Σελ. 217
iii. Το πρόβλημα του βάρους απόδειξης Σελ. 219
2. Οι συνέπειες των διαδικαστικών σφαλμάτων για το κύρος της πράξης κατά την εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου από την εθνική διοίκηση Σελ. 220
α) Διαδικαστική αυτονομία των κρατών μελών και συνέπειες των διαδικαστικών σφαλμάτων Σελ. 220
   
β) Ακύρωση της διαδικαστικά πλημμελούς πράξης ως επιταγή της αρχής της αποτελεσματικότητας του ενωσιακού δικαίου Σελ. 224
i. Η αρχή της αποτελεσματικότητας ως μέσο εναρμόνισης του εθνικού και του ενωσιακού διοικητικού δικαίου Σελ. 224
ii. Η ακύρωση ως καταρχήν συνέπεια της διαδικαστικής πλημμέλειας Σελ. 225
iii. Εθνικοί κανόνες που εμποδίζουν την ακύρωση διαδικαστικά πλημμελών πράξεων Σελ. 226
γ) Η αποχή από την ακύρωση για διαδικαστικές πλημμέλειες ως επιταγή του ενωσιακού δικαίου Σελ. 230
ΣΤ. Συμπεράσματα Κεφαλαίου ΙΙ Σελ. 232
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ Η δικονομική προστασία των διαδικαστικά πλημμελών πράξεων: Οι αλυσιτελείς λόγοι ακυρώσεως  
Α. Η αλυσιτέλεια ως δικονομικό φαινόμενο Σελ. 235
1. Εισαγωγή Σελ. 235
2. Αλυσιτελή ένδικα βοηθήματα και αλυσιτελείς λόγοι ακυρώσεως Σελ. 236
Β. Η αλυσιτέλεια της προβολής διαδικαστικών σφαλμάτων επί πράξεων δέσμιας αρμοδιότητας της διοίκησης Σελ. 241
1. Ο νομολογιακός κανόνας της ΣτΕ (Ολομ.) 530/2003 Σελ. 241
2. Προϋποθέσεις αλυσιτέλειας Σελ. 242
3. Πεδίο εφαρμογής του νομολογιακού κανόνα Σελ. 246
α) Γενική εφαρμογή, με έμφαση στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων Σελ. 246
β) Ειδικότερα: Η αλυσιτέλεια σε αποφάσεις επί διοικητικών προσφυγών Σελ. 249
4. Η κριτική στη θεωρία Σελ. 252
5. Οι αλυσιτελείς λόγοι ακυρώσεως επί πράξεων δέσμιας αρμοδιότητας στο γαλλικό διοικητικό και στο ενωσιακό δίκαιο Σελ. 255
α) Γαλλικό δίκαιο Σελ. 255
i. Περιεχόμενο, νομική φύση και εμβέλεια του νομολογιακού κανόνα Σελ. 255
ii. Η εξαίρεση: Διαδικαστικοί κανόνες εγγυητικής φύσης Σελ. 259
iii. Η αλυσιτέλεια στις διοικητικές διαφορές ουσίας Σελ. 261
β) Αλυσιτελείς λόγοι ακυρώσεως στο ενωσιακό διοικητικό δίκαιο Σελ. 263
Γ. Από την αλυσιτέλεια επί δεσμίας αρμοδιότητας στη διερεύνηση της εσωτερικής συνάφειας μεταξύ διαδικαστικής πλημμέλειας και περιεχομένου της προσβαλλόμενης πράξης: Η αλυσιτελής προβολή της παραβίασης του δικαιώματος ακροάσεως κατά την απόφαση ΣτΕ (Ολομ.) 4447/2012 Σελ. 266
1. Η απόφαση ΣτΕ (Ολομ.) 4447/2012 και το δογματικό υπόβαθρο του νομολογιακού κανόνα Σελ. 266
2. Το ερώτημα περί των εξουσιών του ακυρωτικού δικαστή Σελ. 270
3. Το πεδίο εφαρμογής του νέου νομολογιακού κανόνα Σελ. 273
Δ. Προς μια διεύρυνση της θεωρίας των αλυσιτελών λόγων ακυρώσεως; Η απόφαση ΣτΕ 2589/2014 Σελ. 274
Ε. Συμπεράσματα Κεφαλαίου ΙΙΙ. Σελ. 277
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV Ακύρωση και προστασία της διαδικαστικά πλημμελούς πράξης στο πλαίσιο της στάθμισης αντίρροπων αρχών του διοικητικού δικαίου  
Α. Συνταγματικές αρχές που κατατείνουν στην προστασία του κύρους της διοικητικής πράξης Σελ. 279
1. Η προστασία της διοικητικής πράξης από διαδικαστικές πλημμέλειες ως έκφραση των αρχών της ασφάλειας δικαίου και της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης Σελ. 279
α) Ασφάλεια δικαίου Σελ. 279
β) Προστασία της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης Σελ. 282
2. Οι δικαιικές αρχές της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας της δημόσιας διοίκησης Σελ. 283
α) Περιεχόμενο και συνταγματικά ερείσματα Σελ. 283
β) Αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα της διοίκησης και διαδικαστικά σφάλματα Σελ. 285
Β. Ο καθορισμός των συνεπειών των διαδικαστικών σφαλμάτων για το κύρος της διοικητικής πράξης ως αποτέλεσμα μιας σύνθετης δικαιικής στάθμισης Σελ. 288
1. Είναι η ακύρωση της διοικητικής πράξης πρόσφορο μέσο προς αποκατάσταση της διαδικαστικής νομιμότητας; Σελ. 288
2. Το δικαίωμα δικαστικής προστασίας ως παράμετρος καθορισμού των συνεπειών της διαδικαστικής παρανομίας Σελ. 291
α) Το δικαίωμα του ά. 20 παρ. 1 Συντ. Σελ. 291
β) Οι προϋποθέσεις ακύρωσης ως ρυθμίσεις ουσιαστικού διοικητικού δικαίου Σελ. 292
γ) Η προτεραιότητα της ακυρωτικής προστασίας υπό το φως του ά. 95 παρ. 1 περ. α) Συντ. Σελ. 296
3. Ειδικότερα: Η «διακριτική ευχέρεια» του νομοθέτη ως προς τις συνέπειες της διαδικαστικής παρανομίας Σελ. 299
4. Η σύνδεση μεταξύ διαδικαστικής και ουσιαστικής νομιμότητας της διοικητικής πράξης ως προϋπόθεση της ακύρωσης Σελ. 302
α) Η σημασία της λειτουργίας του διαδικαστικού κανόνα Σελ. 302
β) Η διατήρηση της ισχύος της διαδικαστικά πλημμελούς διοικητικής πράξης ως έκφραση της προτεραιότητας της ουσιαστικής νομιμότητας έναντι της διαδικαστικής Σελ. 307
γ) Η σημασία της έντασης του δικαστικού ελέγχου των διοικητικών πράξεων Σελ. 310
i. Δέσμια αρμοδιότητα της διοίκησης Σελ. 310
ii. Οι συνέπειες των διαδικαστικών πλημμελειών σε περίπτωση εν γένει διακριτικής ευχέρειας της διοίκησης Σελ. 311
αα. Μια αντιπαραβολή του ελληνικού προς το γερμανικό διοικητικό δίκαιο Σελ. 311
ββ. Η αντίληψη του γαλλικού και του ενωσιακού διοικητικού δικαίου Σελ. 316
Γ. Η εξέλιξη του ελληνικού διοικητικού δικαίου Σελ. 318
1. Ενίσχυση των παραγόντων στάθμισης υπέρ της προστασίας της διοικητικής πράξης Σελ. 318
α) Αυξημένη επίγνωση της ανάγκης για σταθερότητα των διοικητικών εννόμων σχέσεων Σελ. 318
   
β) Κλιμακούμενη πολυπλοκότητα των διοικητικών διαδικασιών Σελ. 320
γ) Εντεινόμενος δικαστικός έλεγχος της ουσιαστικής νομιμότητας Σελ. 320
2. Η θεωρία των αλυσιτελών λόγων ακυρώσεως ως μέσο προστασίας του κύρους της διοικητικής πράξης Σελ. 322
3. Καταληκτικές σκέψεις Σελ. 324
Βιβλιογραφία Σελ. 327
Αλφαβητικό Ευρετήριο Σελ. 349

 

Πηγή: http://www.nb.org/greek/diadikastika-sfalmata-kai-akirosi-dioikitikon-prakseon.html#product_tabs_description_tabbed_0

Total
0
Shares
Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *