Συντομογραφίες
Προισχύσαν δίκαιο 2742/1999
-ΓΠΧΣΑΑ: Γενικά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης
-ΠΠΧΣΑΑ: Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης
-ΕΠΧΣΑΑ: Ειδικά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης
Ν. 4269/2014
-ΕΧΠ Εθνικά Χωροταξικά Πλαίσια
-ΠΧΠ Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια
-ΤΧΣ: Τοπικά Χωρικά Σχέδια
-ΕΧΣ: Ειδικά Χωρικά Σχέδια
Ν. 3894/2010
-ΕΣΧΑΣΕ: Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (και 4269/2014)
Ν. 3986/2011
-ΕΣΧΑΔΑ: Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων (και 4269/2014)
-ΣΜΠΕ: Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
Οδηγία Natura 2000
-ΕΖΔ Ζώνη Ειδικής Διατήρησης
-ΤΚΣ Τόπος Κοινοτικής Σημασίας
Οδηγίες περί πτηνών και περί οικοτόπων
-ΖΕΠ: Ζώνες Ειδικής Προστασίας
ΣΧΟΟΑΠ: Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (πλέον ΤΧΣ)
Σχεδιάγραμμα σημαντικών σημείων απόφασης
Σκέψη 3 Προσβαλλόμενη πράξη: Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο εγκρίθηκαν Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης στην περιοχή Σητείας της Κρήτης, ορίσθηκαν όροι και περιορισμοί δόμησης και χρήσεις γης και εγκρίθηκε η σχετική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ)
Σκέψη 6 Έννομο συμφέρον αιτούντων: Απορρίπτεται η αίτηση για τους αιτούντες που δεν προσκόμισαν προαποδεικτικώς στοιχεία ότι είναι κάτοικοι της περιοχής. Τούτο δεν αναπληρώνεται με την προσκόμιση, μετά όμως τη συζήτηση της υπόθεσης, συμβολαιογραφικών πληρεξουσιών για νομιμοποίηση του δικηγόρου, όπου αναγράφεται ο τόπος κατοικίας τους.
Σκέψεις 7 και 8 Παρεμβάσεις: Με έννομο συμφέρον παρεμβαίνει ο φορέας υλοποίησης του έργου καθώς και οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης της περιοχής και επαγγελματικές οργανώσεις και σωματεία σύμφωνα με τους σκοπούς που περιλαμβάνονται στα καταστατικά τους.
Σκέψη 9 Νόμος 3894/2010: Εισάγει την έννοια της στρατηγικής επένδυσης, που υλοποιείται μεταξύ άλλων από ιδιώτες που υποβάλλουν αίτηση και επενδυτική πρόταση, μεταξύ άλλων και στον τομέα του τουρισμού και προβλέπει την κατάρτιση Ειδικών Σχεδίων Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ). Τα σχέδια αυτά εναρμονίζονται με τα εγκεκριμένα Γενικά και Ειδικά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. Εφαρμόζονται ορισμένες διατάξεις των άρθρων 11, 12, 13, 13Α παράγραφοι 2, 14 και 14Α του ν. 3986/2011 που παρουσιάζονται στην επόμενη σκέψη.
Σκέψη 10 Νόμος 3986/2011 αρ. 11, 12, 13: Ο νόμος αφορά την αξιοποίηση των δημοσίων ακινήτων και στον τομέα του τουρισμού. Λαμβάνονται υπόψη τα υφιστάμενα χωροταξικά πλαίσια εθνικού επιπέδου. Σε περιοχές που περιλαμβάνονται χώροι που προστατεύονται από την περιβαλλοντική ή αρχαιολογική νομοθεσία βρίσκουν εφαρμογή οι σχετικές διατάξεις (ν 998/1979, 1650/1986 και 3028/2002). Σε Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), ενεργείται εφόσον επιτρέπεται από το ειδικό καθεστώς. Για τον καθορισμό του χωρικού προσδιορισμού καταρτίζονται Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων (ΕΣΧΑΔΑ) όπου προσδιορίζεται ο βασικό προορισμός, οι ειδικές ζώνες προστασία, οι περιβαλλοντικοί όροι κλπ. Τα ΕΣΧΑΔΑ εγκρίνονται με πδ. Προϋπόθεση έγκρισης αποτελεί, μεταξύ άλλων, η σύνταξη Στρατηγικής Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) μετά από γνωμοδότηση μόνο του οικείου Περιφερειακού Συμβουλίου. Οι πληροφορίες και τα στοιχεία της ΣΜΠΕ τίθενται στη διάθεση του κοινού και προβλέπεται προθεσμία διαβούλευσης. Διαφοροποιείται από την διαδικασία της 107017/2006 κοινής υπουργικής απόφασης γιατί προβλέπεται γνωμοδότηση μόνο του οικείου Περιφερειακού Συμβουλίου και μικρότερη προθεσμία διαβούλευσης.
Σκέψη 11 Περιγραφή περιοχής και έργου:Το εν λόγω επενδυτικό σχέδιο χαρακτηρίστηκε στρατηγική επένδυση και αφορά κατασκευή τουριστικών καταλυμάτων, υποδομών και υποστηρικτικών εγκαταστάσεων. . Το ακίνητο, στο οποίο σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί η επένδυση, ευρίσκεται πλησίον του Φοινικοδάσους «Βάι» και της Ιεράς Μονής «Παναγίας Ακρωτηριανής και Αγίου Ιωάννου Θεολόγου» (Τοπλού). Αποτελεί μία ενιαία έκταση στο Βορειοανατολικό Άκρο Κρήτης, εντάσσεται διοικητικά στη Δημοτική Ενότητα Ιτάνου του Δήμου Σητείας και εκτείνεται σε περιοχή που καταλήγει στη χερσόνησο Σίδερο, η οποία βρέχεται από το Κρητικό πέλαγος στα βόρεια και δυτικά και το στενό Κρήτης – Κάσου στα ανατολικά και νοτιοανατολικά. Η περιοχή, στην οποία σχεδιάζεται να αναπτυχθεί το επίδικο έργο, ανήκει κατά κυριότητα στο παρεμβαίνον κοινωφελές Εκκλησιαστικό Ίδρυμα «…………..», που συστάθηκε από την Ιερά Μονή Τοπλού και την Ιερά Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας, κατανέμεται δε σε αριθμό γηπέδων, τα οποία ευρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισμού, και έχει παραχωρηθεί στην παρεμβαίνουσα εταιρεία «…………». Στην περιοχή ισχύει το ισχύει το Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της νήσου Κρήτης και το Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) του Δήμου Ιτάνου. Επίσης, η ευρύτερη περιοχή έχει ενταχθεί στο δίκτυο NATURA 2000, η περιοχή του έργου κείται σε Ειδική Ζώνη Διατήρησης και μέρος της περιοχής εμπίπτει σε Ζώνη Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα. Τέλος, δίπλα στην περιοχή υπάρχει περιοχή που κηρύχθηκε αισθητικό δάσος (φοινικοδάσος «Βάι»).
Σκέψη 12 Περιγραφή δραστηριοτήτων, περιορισμών και όρων: Η επένδυση αφορά τουριστικές δραστηριότητες. Ορίζονται ζώνη Α- περιοχή τουρισμού και αναψυχής και ζώνη Β -Ειδική ζώνη προστασίας φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου και φυσιολατρικής αναψυχής.
Εντός της ζώνης Α ορίζονται υποζώνες Α1 – χωροθέτησης τουριστικών εγκαταστάσεων και Α2 – υποστηρικτικών δραστηριοτήτων και υποδομών.
Εντός της ζώνης Β ορίζονται
Β1 − υποζώνη προστασίας λεκάνης απορροής του φοινικοδάσους Βάι,
Β2 –υποζώνη όπου οριοθετούνται οι ειδικές περιοχές που διέπονται από τα εκάστοτε ισχύοντα καθεστώτα προστασίας τους, στις οποίες απαγορεύεται η δόμηση και επιτρέπεται μόνο η διατήρηση και συντήρηση υφιστάμενων κτισμάτων πολιτιστικού και αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, υποζώνη
Β3 − υποζώνη αρχαιολογικού ενδιαφέροντος,
Β4 − υποζώνη δασικών εκτάσεων και
Β5− υποζώνη προστασίας ακτών
Σκέψη 13 Άρθρα 24 (προστασία περιβάλλοντος) και 106 (Κράτος και εθνική οικονομία) του Συντάγματος
Σκέψη 14 Νόμος 2742/1999: Χωροταξικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη και άλλες διατάξεις. Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΓΠΧΣΑΑ), Ειδικά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΑ εξειδικεύουν το γενικό) και Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΠΠΧΣΑΑ καταρτίζονται για κάθε περιφέρεια και πρέπει να εναρμονίζονται με τα γενικά και τα ειδικά πλαίσια).
Σκέψη 15 Νόμος 4269/2014: Χωροταξική και πολεοδομική μεταρρύθμιση-Βιώσιμη ανάπτυξη. Κατήργησε τη νομοθεσία της προηγούμενης σκέψης. Εισάγονται τα Εθνικά Χωροταξικά Πλαίσια (ΕΧΠ εθνικό επίπεδο), Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια (ΠΧΠ περιφερειακό επίπεδο), Τοπικά Χωρικά Σχέδια (ΤΧΣ για συγκεκριμένο Ο.Τ.Α.). Τέλος, εισάγονται τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια (ΕΧΣ για οργάνωση ανάπτυξης περιοχών ανεξαρτήτως διοικητικών ορίων), με τα οποία μπορούν να τροποποιηθούν τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια. Υποκατηγορία των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων είναι τα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων (ΕΣΧΑΔΑ) του άρθρου 12 του ν. 3986/2011, τα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ) του άρθρου 24 του ν. 3894/2010, τα Τοπικά Ρυμοτομικά Σχέδια του άρθρου 26 του ν. 1337/1983. Για την πολεοδόμηση απαιτείται η ύπαρξη ΤΧΣ ή ΕΧΣ και Ρυμοτομικό Σχέδιο Εφαρμογής (Πολεοδομική Μελέτη).
Σκέψη 16 Τα ΤΧΣ και ΕΧΣ πρέπει να εναρμονίζονται με τα ανώτερα επίπεδα σχεδιασμού (ΕΧΠ και ΠΧΠ). Το ίδιο ισχύει με τα ΕΣΧΑΣΕ που είναι κατηγορία ΕΧΣ. Αβάσιμος ο λόγος ότι το αρ. 8 του ν. 4269/2014 αντίκειται στο άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος γιατί δεν θεσπίζει υποχρέωση συμμόρφωσης των ΕΣΧΑΣΕ. Δεν παρέχεται δυνατότητα απόκλισης ούτε με την επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος (εν προκειμένω το δημοσιονομικό πρόβλημα). Αβάσιμος ο σχετικός λόγος (στηρίζεται σε εσφαλμένη νομική προϋπόθεση).
Σκέψη 17 Παραβίαση ρυθμίσεων Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Κρήτης (ΠΠΧΣΑΑ Κρήτης) με το οποίο η περιοχή δεν προορίζεται για τουριστική ανάπτυξη καθόσον έχει χαρακτηρισθεί ως περιοχή με φέρουσα ικανότητα φυσικού και πολιτιστικού κεφαλαίου. Το ζήτημα έχει ήδη κριθεί με την 3920/2010 Ολ ΣτΕ. Το ΠΠΧΣΑΑ Κρήτης επιτρέπει την ήπια τουριστική ανάπτυξη, όπως αυτή του προσβαλλόμενου π.δ./τος.
Σκέψη 18 Νόμος 2508/1997: βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη των πόλεων και οικισμών της Χώρας. Α) Ρυθμιστικά σχέδια και γενικά πολεοδομικά σχέδια (αστικός και περιαστικός σχεδιασμός και Β) σχέδια χωρικής και οικιστικής οργάνωσης «ανοικτής πόλης» (ΣΧΟΟΑΠ, μη αστικός χώρος). Με τον νόμο 4269/2014 (βλ. επάνω σκέψη 15) ως ορίσθηκε ότι ως ΣΧΟΟΑΠ νοείται το Τοπικό Χωρικό Σχέδιο.
Σκέψη 19 ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ιτάνου (ήδη Δήμου Σητείας). Αναλυτικά οι δραστηριότητες, οι όροι δόμησης και οι περιορισμοί.
Σκέψη 20 Προβάλλεται ότι μέρος της περιοχής της επένδυσης εμπίπτει εντός της Περιοχής (Ειδικής) Προστασίας της Φύσης που ορίζεται με το ανωτέρω ΣΧΟΟΑΠ. Η περιοχή αυτή ταυτίζεται με την υποζώνη Β1 του ΕΣΧΑΣΕ στην οποία προβλέπονται χρήσεις επιτρεπτές κατά το ΣΧΟΟΑΠ. Εξάλλου ο λόγος προβάλλεται αλυσιτελώς καθώς τα ΕΣΧΑΣΕ, που είναι ειδική κατηγορία ΕΧΣ μπορούν να τροποποιούν τα ΤΧΣ (βλ. σκέψη 15) κι άρα τα ΣΧΟΟΑΠ, που ταυτίζονται με τα ΤΧΣ (βλ. σκέψη 18).
Σκέψη 21 Προβάλλεται ότι μέρος της περιοχής της επένδυσης βρίσκεται σε Ειδική Ζώνη Ήπιας-Βιώσιμης ανάπτυξης σύμφωνα με το ανωτέρω ΣΧΟΟΑΠ, στα οποία δεν εναρμονίζονται οι χρήσεις που προβλέπονται στο προσβαλλόμενο π.δ. Κρίση ότι προβλέπεται ήπια τουριστική ανάπτυξη διότι:
Α) προβλέπεται μικρότερος συντελεστής δόμησης από το ΣΧΟΟΑΠ,
Β) οι κτιριακές εγκαταστάσεις αναπτύσσονται σε θύλακες με όριο έκτασης 25% της ζώνης Α’ και 20% στις υποπεριοχές της υποζώνης Α1,
Γ) προβλέπονται πρόσθετοι όροι για μέγιστο ύψος, μέγιστη πρόσοψη, και τοποθέτηση των κτιρίων,
Δ) απαγορεύεται η δόμηση σε περιοχές που από το ΣΧΟΟΑΠ επιτρέπεται και η δόμηση σύμφωνα με το ΣΧΟΟΑΠ θα ήταν πολύ μεγαλύτερη.
Εξάλλου, ο λόγος προβάλλεται αλυσιτελώς (βλ. σκέψη 20).
Σκέψη 22 Ερμηνεία άρθρου 24 του Συντάγματος. Προστασία μνημείων. Ειδικό νομικό καθεστώς. Απαγόρευση έργου ή δραστηριότητας που μπορεί να βλάψει, αμέσως ή εμμέσως, και δη τόσο από άποψη ασφάλειας όσο και από αισθητική άποψη, τις αρχαιότητες ή τα νεότερα μνημεία. Έγκριση από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού. Άρθρα 10 και 13 του ν. 3028/2002
Σκέψη 23 Προβάλλεται ότι το προσβαλλόμενο πδ αντίκειται στο άρθρο 24 παρ. 1 και στις διατάξεις του ν. 3028/2002 καθόσον εγκρίνεται η πραγματοποίηση έργων χωρίς να διασφαλίζεται η προστασία αρχαιολογικών ευρημάτων.
Σκέψη 24 Δεν προσδιορίζονται οι ακριβείς τοποθεσίες των αρχαιολογικών θέσεων (ο λόγος δεν είναι ορισμένος) και δεν συμπίπτουν με τα έγγραφα. Επίσης, ο λόγος είναι απορριπτέος αβάσιμος διότι:
-Ελήφθησαν υπόψη οι ήδη εκδοθείσες κατά τον χρόνο εκείνο πράξεις κηρύξεως αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους στην περιοχή του σχεδίου. Οι χώροι αυτοί ευρίσκονται εκτός των υποζωνών Α1 και Α2 όπου θα πραγματοποιηθεί το έργο.
-Από έγγραφο της σχετικής Εφορείας Αρχαιοτήτων προκύπτει ότι οι σημαντικότερες μη ανεσκαμμένες θέσεις της περιοχής έχουν ορισθεί ως αρχαιολογικοί χώροι.
– Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού (Εφορείες) στο πλαίσιο διαβούλευσης για την έγκριση της σχετικής Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ, βλ. σκέψη 10) δήλωσαν ότι δεν έχουν αντίρρηση για την υλοποίηση του σχεδίου, θέτωντας όρους, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδότησε υπέρ της έγκρισης, η γνωμοδότηση υιοθετήθηκε από την απόφαση του Τμήματος Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων και Αρχαιογνωστικής Έρευνας του Υπουργείου Πολιτισμού, με την οποία εγκρίθηκε η ΣΜΠΕ και περιλήφθηκε στο προσβαλλόμενο πδ.
-Κατά την πραγματοποίηση του σχεδίου είναι εφαρμοστέες οι διατάξεις της αρχαιολογικής νομοθεσίας κι άρα απαιτείται άδεια του αρμόδιο αρχαιολογικού οργάνου για την έκδοση των επιμέρους διοικητικών πράξεων.
Σκέψη 25 Οδηγία 92/43/ΕΟΚ 21ης Μαίου 1992 (Natura 2000). Τα κράτη προτείνουν στην Επιτροπή φυσικούς οικότοπους και οικότοπους των ειδών ως τόπους κοινοτικής σημασίας (ΤΚΣ), καταρτίζεται κατάλογος τόπων κοινοτικής σημασίας από την Επιτροπή και αν η περιοχή περιλαμβάνεται ορίζεται ως ζώνη ειδικής διατήρησης (ΕΖΔ) από το κράτος, το αργότερο εντός εξαετίας. Στις ζώνες αυτές τα κράτη καθορίζουν τα κατάλληλα μέτρα. Οι ίδιες υποχρεώσεις ισχύουν και για τις ζώνες που αναγνωρίσθηκαν από την οδηγία «περί της διατηρήσεων των άγριων πτηνών» (79/409/ΕΟΚ)
Σκέψη 26 Ένταξη της συγκεκριμένης περιοχής στην οδηγία Natura 2000 (τόπος κοινοτικής σημασίας, ειδικές ζώνες διατήρησης) και σε ζώνη ειδικής προστασίας για την ορνιθοπανίδα.
Σκέψη 27 Κατά την σαφή έννοια των διατάξεων της ανωτέρω οδηγίας 92/43/ΕΟΚ δεν απαγορεύεται κατ’ αρχήν η έγκριση σχεδίου, όπως είναι και το σχέδιο δημιουργίας, ενόψει των σημερινών αναγκών και αντιλήψεων στον τομέα του τουρισμού, οργανωμένου υποδοχέα τουριστικών εγκαταστάσεων, σε περιοχή του δικτύου Natura 2000 [ΤΚΣ ή ΕΖΔ ή και ΖΕΠ, δηλαδή ζώνη ειδικής προστασίας αναγνωρισθείσα με βάση την οδηγία 79/409/ΕΟΚ «περί της διατηρήσεως των άγριων πτηνών», ως προς την οποία (ζώνη) ισχύουν, κατά το άρθρο 7 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, οι διατάξεις των παρ. 2, 3 και 4 του άρθρου 6 της εν λόγω οδηγίας], για την οποία δεν έχει εκπονηθεί σχέδιο διαχείρισης ή δεν έχουν ληφθεί θετικά μέτρα για την προστασία των περιλαμβανομένων σε αυτήν φυσικών οικοτόπων και ειδών, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που θεσπίζονται από το άρθρο 6 παρ. 3 της οδηγίας, δηλαδή εφόσον διαπιστωθεί, κατόπιν της δέουσας εκτίμησης και πέραν πάσης εύλογης αμφιβολίας, ότι διασφαλίζεται ότι το συγκεκριμένο σχέδιο έχει σχεδιασθεί κατά τρόπο ώστε να μην παραβλάπτεται η ακεραιότητα της προστατευόμενης περιοχής. Τέτοια δε απαγόρευση δεν προκύπτει ούτε από το άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 3937/2011, που προβλέπει την έκδοση υπουργικής αποφάσεως περί καθορισμού στόχων διατήρησης, ούτε από το άρθρο 18 παρ. 5 του ν. 1650/1986, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 4 του ν. 3937/2011, που προβλέπει την κατάρτιση σχεδίων διαχειρίσεως για τις ΕΖΔ. Δεν ασκεί επιρροή η C (2016) 1016/25.2.2016 (παράβαση αριθμ. 2014/2260) αιτιολογημένη γνώμη που απηύθυνε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς την Ελλάδα, διότι αυτή αφορά την εκ μέρους της Ελλάδος τήρηση διαφορετικών και αυτοτελών υποχρεώσεων σε σχέση με τον χαρακτηρισμό των ΕΖΔ εν γένει και τον καθορισμό προτεραιοτήτων και μέτρων διατήρησης, κατά τις διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 4 και 6 παρ. 1 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Απορριπτέος ο λόγος περί πλημμέλειας του προσβαλλόμενου πδ/τος καθόσον κατά το χρόνο έκδοσής του δεν είχαν ληφθεί τα αναγκαία θετικά μέτρα προστασίας της εν λόγω περιοχής που εντάχθηκε στο δίκτυο Natura 2000. Απορριπτέος ως αλυσιτελής ο λόγος περί πλημμέλειας του προσβαλλόμενου πδ/τος καθόσον κατά το χρόνο έγκρισης του ΕΣΧΑΣΕ δεν είχε εκδοθεί πδ που να ορίζει τα όρια της Ειδικής Ζώνης Διατήρησης καθόσον δεν αμφισβητείται ότι η περιοχή επένδυσης περιλαμβάνεται εντός αυτής. Ειδικότερη γνώμη Αικατερίνης Σακελλαροπούλου.
Σκέψεις 28 και 29 Σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας Natura 2000 που εφαρμόζεται και στις ζώνες της οδηγίας περί πτηνών και της οδηγίας περί οικοτόπων, προ της εγκρίσεως σχεδίου ή έργου πρέπει να ληφθεί υπόψη με επιστημονικά κριτήρια η επίδραση που θα έχει στην επίτευξη των στόχων διατήρησης του τόπου αυτού. Τα δεδομένα αυτά εκτιμήθηκαν στα πλαίσια εκπόνησης της ΣΜΠΕ (αναλυτική παράθεση). Ελήφθησαν υπόψη όλες οι σχετικές επιστημονικές μελέτες. Η αιτιολογία της ΣΠΕ δεν πλήττεται με ειδικότερους λόγους σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων. Νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη η κρίση της διοίκησης που την υιοθέτησε. Απορριπτέοι οι σχετικοί λόγοι.
Σκέψη 30 οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2001 σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων που εκπονούνται από τις εθνικές αρχές και τεκμαίρεται ότι έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Καθορισμός ελάχιστον κανόνων για την εκπόνηση στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Μεταξύ άλλων, ορίζεται ότι πρέπει να δίδεται έγκαιρη και πραγματική ευκαιρία, εντός ευλόγων χρονικών περιθωρίων, στις αρχές (που ορίζονται από τα κράτη μέλη) και το κοινό (που ορίζεται επίσης από τα κράτη μελή), να εκφράσουν τη γνώμη του επί του προκαταρκτικού σχεδίου ή προγράμματος και της περιβαλλοντικής μελέτης που το συνοδεύει, πριν αυτό εγκριθεί ή αρχίσει η σχετική νομοθετική διαδικασία.
Σκέψη 31 Προβάλλεται ότι με το με το άρθρο 12 παρ. 2 του ν. 3986/2011, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 6 της οδηγίας 2001/42/ΕΚ και του άρθρου 7 της υπ’ αριθ. 107017/28.8.2006 κοινής υπουργικής αποφάσεως, αφενός αποκλείσθηκε η καθολικώς η διαδικασία γνωμοδότησης των αρμόδιων αρχών της εγκριθείσας ΣΜΠΕ (περιορίσθηκε μόνο στο οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο) και περιορίσθηκε δραστικά ο χρόνος δημοσιοποίησης και κατ’ έπεκταση διαβούλευσης με το κοινό. Αλυσιτελώς προβάλλεται. Δεν εφαρμόσθηκε η διάταξη του ν. 3986/2011 αλλά ζητήθηκε η γνώμη και άλλων υπηρεσιών διαφόρων υπουργείων (αναφέρονται αναλυτικά), ενώ διάφορες άλλες υπηρεσίες που έλαβαν μέρος στη διαδικασία δήλωσαν ότι δεν έχουν αντίρρηση για την υλοποίηση του σχεδίου (αναφέρονται αναλυτικά). Επίσης, οι αιτούντες δεν προβάλλουν ότι η χορηγηθείσα προθεσμία δεν ήταν επαρκής για την έγκαιρη διατύπωση των απόψεών τους επί της ΣΜΠΕ, ούτε εξέφεραν άποψη επ’ αυτής που δεν ελήφθη υπόψη. Εξάλλου, η προθεσμία που δόθηκε για τη διατύπωση απόψεων από το κοινό δεν μειώθηκε σε 20 ημέρες, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του ν 3986/2011, αλλά ήταν τριακονθήμερη, όπως προβλέπεται από την 107017/2006 κοινή υπουργική απόφαση.
Σκέψη 32
-Προβάλλεται ότι η ΣΜΠΕ δεν έχει το ελάχιστο απαιτούμενο περιεχόμενο κατά τις διατάξεις της οδηγίας 2001/42/ΕΚ. διότι δεν περιέχει έστω ένα αδρό περίγραμμα των έργων που θα εκτελεσθούν, δηλαδή δεν υπάρχει καμία αναφορά ούτε στα έργα εξωτερικής υποδομής, ούτε υπάρχει μια γενική έστω διάταξη των κτιρίων και των εγκαταστάσεων, με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η εξέταση εναλλακτικών λύσεων με βάση «το γεωγραφικό πεδίο αναφοράς του σχεδίου». Ο λόγος αυτός ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι, όπως προκύπτει από το άρθρο 5 της οδηγίας 2001/42/ΕΚ σε συνδυασμό με το Παράρτημα Ι αυτής (το οποίο περιέχει τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται με την μελέτη), δεν απαιτείται η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενός σχεδίου να περιλαμβάνει και περίγραμμα των έργων (κτιρίων, εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων) που θα πραγματοποιηθούν κατά την υλοποίησή του, ακριβώς διότι αφορά τον κατ’ αρχήν σχεδιασμό ενός έργου και όχι την εκτέλεσή του. Εξάλλου, στη συγκεκριμένη περίπτωση, στο Κεφάλαιο 3 της ΣΜΠΕ (βλ. σελ. 3-20 έως 3-44) περιλαμβάνονται όλες οι πληροφορίες και αξιολογήσεις που απαιτούνται.
-Προβάλλεται ότι και κατά το άρθρο 13 του ν. 3986/2011 για τη χωροθέτηση οποιουδήποτε επενδυτικού σχεδίου τύπου ΕΣΧΑΔΑ ή ΕΣΧΑΣΕ υφίσταται υποχρέωση παρουσιάσεως των εξωτερικών έργων υποδομής (δικτύων ηλεκτροδότησης, τηλεπικοινωνιών κ.λπ.), όπως και της γενικής διατάξεως κτιρίων και εγκαταστάσεων, πράγμα που δεν έγινε στην προκειμένη περίπτωση. Ο λόγος αυτός ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Το προσβαλλόμενο διάταγμα έχει εκδοθεί κατ’ εφαρμογή, μεταξύ άλλων, του άρθρου 12 του ν. 3986/2011 και όχι του άρθρου 13 του νόμου αυτού. Τα θέματα αυτά το οποίο ρυθμίζονται σε μεταγενέστερο στάδιο ήτοι αυτό της πραγματοποιήσεως του επενδυτικού σχεδίου με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
-Περαιτέρω, ο λόγος ακυρώσεως ότι η ΣΜΠΕ είναι πλημμελής, διότι δεν εξετάσθηκαν εναλλακτικές εκδοχές διαρθρώσεως των ζωνών του σχεδίου, είναι απορριπτέος, προεχόντως ως απαράδεκτος, καθόσον προβλήθηκε, το πρώτον, με το κατατεθέν μετά τη συζήτηση της υποθέσεως από 30.09.2016 υπόμνημα των αιτούντων. Εν πάση περιπτώσει απορριπτέος ως αβάσιμος, εφόσον στην εναλλακτική λύση 4.2.2. «Σενάριο ΣΧΟΟΑΠ» της ΣΜΠΕ εξετάσθηκε η δυνατότητα υλοποιήσεως του επίμαχου σχεδίου στο τμήμα του ακινήτου που εμπίπτει στη Ζώνη Ήπιας-Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΣΧΟΟΑΠ της ΔΕ Ιτάνου, χωρίς τη διάρθρωση σε ζώνες Α και Β (βλ. σελ. 4-2 και 4-7 έως 4-9 της ΣΜΠΕ).
– Απαραδέκτως προβάλλεται, το πρώτον με το υπόμνημα, ο λόγος ακυρώσεως ότι για το επίμαχο ΕΣΧΑΣΕ δεν έχει εφαρμοσθεί η υπ’ αριθ. 60702/9.1.2015 κοινή υπουργική απόφαση «Τεχνικές προδιαγραφές των μελετών Ειδικών Χωρικών Σχεδίων (Ε.Χ.Σ.) του Ν. 4269/2014 (ΦΕΚ 142/Α/2014)» (Β΄ 39). Και τούτο, ανεξαρτήτως του ότι ο λόγος αυτός είναι σε κάθε περίπτωση απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον η προαναφερθείσα υπουργική απόφαση έχει εκδοθεί, κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 10 του άρθρου 8 του ν. 4269/2014, η οποία, σύμφωνα με την παράγραφο 11 του ίδιου άρθρου, δεν εφαρμόζεται για τα ΕΣΧΑΣΕ.
Σκέψη 33 Προβάλλεται ότι η ΣΜΠΕ είναι πλημμελής, διότι δεν αξιολογεί τις σωρευτικές επιπτώσεις από τα άλλα σχέδια που πρόκειται να πραγματοποιηθούν στην ευρύτερη περιοχή και, ειδικώς, από το σχέδιο της εταιρείας «……………… Α.Ε.», δυναμικότητας 2.510 κλινών. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης προϋποθέσεως, διότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, στη ΣΜΠΕ διερευνώνται οι σωρευτικές επιπτώσεις από την ταυτόχρονη λειτουργία και δύο άλλων έργων που σχεδιάζονται στην ευρύτερη περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της τουριστικής μονάδας δυναμικότητας 2.510 κλινών στη θέση «Κάβο Πλάκο» του Δήμου Σητείας, και εκτιμάται ότι η ταυτόχρονη λειτουργία τους δεν αναμένεται να προκαλέσει σημαντικές πιέσεις στις περιβαλλοντικές παραμέτρους της περιοχής (βλ. υποκεφάλαιο 6.4.12 «Συσσωρευτικές επιπτώσεις» σελ. 6-95 έως 6-96).