ΑΠΟΦΑΣΗ
Παναγιωτόπουλος κ.α. κατά Ελλάδας της 21.01.25 (προσφ. αριθ. 44758/20)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Οι προσφεύγοντες, Αθανάσιος Παναγιωτόπουλος, Ιωάννης Μπέκος και Βασίλειος Λουκάς, είναι τρεις Έλληνες υπήκοοι. Είναι Ρομά.
Στις 8 Οκτωβρίου 2016 οι προσφεύγοντες συνελήφθησαν μετά από τροχαίο ατύχημα στο οποίο ενεπλάκησαν μετά από καταδίωξη της αστυνομίας, όπου το αυτοκίνητό τους συγκρούστηκε με αυτό της αστυνομίας.
Οι προσφεύγοντες ισχυρίστηκαν ότι κατά τη σύλληψή τους, υπέστησαν σωματική βία, (κλωτσιές, γροθιές), από αστυνομικούς, για να τους αποσπάσουν ομολογίες για ποινικά αδικήματα και χρησιμοποιήθηκαν εναντίον τους ρατσιστικές προσβολές. Υποστήριξαν επίσης ότι η έρευνα σχετικά με τις καταγγελίες τους ήταν ανεπαρκής και δεν διερευνήθηκε η καταγγελία περί φυλετικών διακρίσεων και ότι οι ενέργειες της αστυνομίας υποκινήθηκαν από την εθνότητά τους ως Ρομά.
Ο πρώτος προσφεύγων, νοσηλεύτηκε δύο ημέρες αργότερα παραπονούμενος για πόνους στο στήθος, με τραύματα στα γεννητικά του όργανα. Οι δεύτερος και τρίτος προσφεύγοντες ισχυρίστηκαν ότι τραυματίστηκαν επίσης., ο δε τρίτος εμφάνισε ορατά τραύματα, συμπεριλαμβανομένων μώλωπες γύρω από το μάτι.
Το Δικαστήριο του Στρασβούργου έκρινε ότι υπήρξε: α) αναποτελεσματική έρευνα σχετικά με τους ισχυρισμούς κακομεταχείρισης των τριών προσφευγόντων Ρομά, από την αστυνομία κατά τη σύλληψη, μεταφορά και κράτησή τους στο αστυνομικό τμήμα, β) παράλειψη των αρχών να λάβουν όλα τα δυνατά μέτρα για να διερευνήσουν εάν οι διακρίσεις σε βάρος τους ως Ρομά μπορούσαν να έπαιξε ρόλο στα επίμαχα γεγονότα και διαπίστωσε παραβίαση του διαδικαστικού σκέλους του άρθρου 3 της ΕΣΔΑ και σε συνδυασμό με το άρθρο 14.
Το ΕΔΔΑ έκρινε επίσης ότι χρησιμοποιήθηκε υπερβολική βία από τους αστυνομικούς για να ξεπεράσουν την υποτιθέμενη αντίσταση του πρώτου και του τρίτου των προσφευγόντων κατά την σύλληψή τους και διαπίστωσε απάνθρωπη μεταχείριση σε βάρος τους και παραβίαση του ουσιαστικού σκέλους του άρθρου 3. Δεν αποδείχθηκε όμως ότι οι ρατσιστικές συμπεριφορές έπαιξαν ρόλο στην κακομεταχείρισή τους.
Το Δικαστήριο τέλος έκρινε ότι οι μικρές εκδορές στον δεύτερο προσφεύγοντα δεν επαρκούσαν για να φτάσουν το απαιτούμενο όριο του άρθρου 3 και ότι δεν παρουσιάστηκαν αποδεικτικά στοιχεία ικανά να μετατοπίσουν το βάρος της απόδειξης στην εναγόμενη κυβέρνηση. Δεδομένης της έλλειψης αποτελεσματικής έρευνας, το Δικαστήριο δεν μπόρεσε να καταλήξει στο συμπέρασμα εάν ο δεύτερος προσφεύγων υπέστη κακομεταχείριση.
Το ΕΔΔΑ επιδίκασε για ηθική βλάβη: 20.000 ευρώ στον πρώτο προσφεύγοντα, 12.000 ευρώ στον δεύτερο και 20.000 ευρώ στον τρίτο.