ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΥΡΕΙΑΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ
Durdaj κ.α. κατά Αλβανίας της 07.11.2023 (αρ. προσφ. 63543/09, 46707/13, 46714/13 και 12720/14)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Έκρηξησε εγκαταστάσεις στο Gërdec που είχαν πραγματοποιήσει οι κρατικές αρχές για την αποσυναρμολόγηση παροπλισμένων και απαρχαιωμένων όπλων, μηχανημάτων και εξοπλισμών των ενόπλων δυνάμεων. Συνολικά, 26 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους (συμπεριλαμβανομένου του επτάχρονου γιου δύο από τους προσφεύγοντες) και πάνω από 300 τραυματίστηκαν (συμπεριλαμβανομένων 15 προσφευγόντων).
Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι οι προσφεύγοντες είχαν στερηθεί της δυνατότητας αποτελεσματικής συμμετοχής στη ποινική δίκη. Επιπλέον, η ποινική δίωξη κατά του πρώην υπουργού Άμυνας F.Μ. για κατάχρηση εξουσίας εξακολουθεί να εκκρεμεί, αφήνοντας έτσι τους προσφεύγοντες χωρίς τελικό συμπέρασμα ως προς την ευθύνη του, 14 και πλέον χρόνια μετά την έκρηξη. Οι εθνικές διωκτικές αρχές δεν παρείχαν πειστικές εξηγήσεις για την αποτυχία τους να συνεχίσουν την έρευνα αμέσως μετά την επανεκλογή του F.Μ. ως βουλευτή, εγείροντας έτσι σοβαρά ερωτήματα ως προς την προθυμία και την επιμέλειά τους να συνεχίσουν και να λάβουν δράση σχετικά με την υπόθεση και αφήνοντας χώρο για ατιμωρησία. Ενώ το Δικαστήριο δεν έπαιρνε θέση ως προς την ποινική ευθύνη του F.M., έκρινε ότι οι προσφεύγοντες καθώς και το ευρύ κοινό είχαν το δικαίωμα να γνωρίζουν όχι μόνο τις συνθήκες υπό τις οποίες συνέβη η τραγωδία του Gërdec αλλά και το ρόλο που είχε παίξει σε αυτό ο πρώην υπουργός Άμυνας.
ΤοΕΔΔΑδιαπίστωσε ομόφωνα, παραβίαση του διαδικαστικού σκέλους του άρθρου 2 (δικαίωμα στη ζωή) της ΕΣΔΑ και επιδίκασε στους προσφεύγοντεςγια ηθική βλάβη ποσά από 10.000-12.000 ευρώ και 8.000 ευρώ από κοινού για έξοδα.