ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΥΡΕΙΑΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ
Big Brother Watch κ.α. εναντίον Ηνωμένου Βασίλειου της 25.05.2021 (αρ. 58170/13, 62322/14 και 24969/15)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Παρακολούθηση προσωπικών δεδομένων δημοσιογράφων και οργανώσεων από κρατικές μυστικές υπηρεσίες.
Δημοσιογράφοι και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατήγγειλαν α) μαζική παρακολούθηση επικοινωνιών, β) συλλογή στοιχείων που υποκλάπηκαν από ξένες κυβερνήσεις και μυστικές υπηρεσίες και γ) απόκτηση δεδομένων επικοινωνίας από παρόχους υπηρεσιών επικοινωνίας.
Κατά το ΕΔΔΑ λόγω του πλήθους των απειλών που αντιμετωπίζουν τα κράτη στη σύγχρονη κοινωνία, η λειτουργία ενός καθεστώτος μαζικής παρακολούθησης δεν παραβίαζε από μόνη της τη Σύμβαση αρκεί να γίνονταν με τις απαραίτητες διασφαλίσεις που θα έπρεπε να είχαν προβλεφθεί στο εσωτερικό δίκαιο κάθε κράτους, βασιζόμενες κυρίως στην αξιολόγηση, σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, στην αναγκαιότητα και στην αναλογικότητα της παρέμβασης.
Εν προκειμένω το Στρασβούργο διαπίστωσε στο καθεστώς μαζικής παρακολούθησης του καθ’ ού κράτους, απουσία ανεξάρτητης εξουσιοδότησης για εντάλματα μαζικής παρακολούθησης, μη συμπερίληψη των κατηγοριών των όρων αναζήτησης στην αίτηση για ένταλμα και αποτυχία να διασφαλιστεί ότι αυτή η αναζήτηση που συνδέεται με ένα άτομο υπόκειται σε προηγούμενη εσωτερική έγκριση. Έκρινε ότι αυτά τα ελαττώματα καθιστούσαν την παρακολούθηση υπέρμετρη παρέμβαση σε μία δημοκρατική κοινωνία. Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε παραβίαση του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής (άρθρο 8 της ΕΣΔΑ).
Αντιστοίχως το ΕΔΔΑ έκρινε ότι το καθεστώς για την απόκτηση/συλλογή δεδομένων επικοινωνιών των οργανώσεων ήταν ασυμβίβαστο με τα δικαιώματά τους βάσει του άρθρου 8 της Σύμβασης,
Επίσης διαπίστωσε ότι η νομοθεσία που διέπει τη μαζική παρακολούθηση των επικοινωνιών δεν περιείχε καμία απαίτηση ότι η χρήση επιλογών ή όρων αναζήτησης που συνδέονται με ένα δημοσιογράφο εξουσιοδοτείται από δικαστή ή άλλο ανεξάρτητο και αμερόληπτο όργανο λήψης αποφάσεων, οπότε τη θεώρησε αυθαίρετη και κατά συνεπεία έκρινε ότι με τον τρόπο που γίνονταν παραβίαζε την ελευθερία της έκφρασης (άρθρο 10 της ΕΣΔΑ).
Αντιθέτως όσον αφορά τη νομοθεσία του καθ’ού κράτους σχετικά με την λήψη πληροφοριών από ξένες υπηρεσίες, διαπίστωσε ότι αυτά τα αιτήματα υπόκειντο σε επαρκή εποπτεία και υπήρχαν επαρκείς εγγυήσεις για την προστασία από καταχρηστικές πράξεις. Έτσι το ΕΔΔΑ δεν διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 8. Επίσης έκρινε ότι ούτε το καθεστώς λήψης υλικού παρακολούθησης από ξένες κυβερνήσεις ή / και μυστικές υπηρεσίες παραβίασε το άρθρο 10 της σύμβασης.
Το Δικαστήριο του Στρασβούργου επιδίκασε ποσό 91.000 ευρώ για έξοδα και δαπάνες.
echrcaselaw.com/apofaseis-edda