ΑΠΟΦΑΣΗ
Assotsiatsiya ΜΚΟ Golos κ.α. κατά Ρωσίας της 16.11.2021 (αρ. προσφ. 41055/12)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εκλογική διαδικασία, πολιτικός λόγος και ελευθερία της έκφρασης.
Σύμφωνα με το ΕΔΔΑ όταν μια ΜΚΟ επιτείνει την προσοχή σε θέματα δημόσιου ενδιαφέροντος, ασκεί το ρόλο του «δημόσιου φύλακα» παρόμοιας σημασίας με αυτόν του Τύπου και απολαύει παρόμοια προστασία βάσει της Σύμβασης όπως αυτή που παρέχεται στον Τύπο.
Στην παρούσα υπόθεση η πρώτη προσφεύγουσα είναι μια μη κυβερνητική οργάνωση (ΜΚΟ), της οποίας οι δραστηριότητες αφορούσαν την παρακολούθηση των προεκλογικών εκστρατειών. Για την επίτευξη των στόχων της χρησιμοποιούσε ιστότοπο και διαδραστικό χάρτη διαρκώς ενημερωμένο των εκλογικών δρώμενων σε όλη τη χώρα. Επιβλήθηκε σε αυτήν πρόστιμο για παραβίαση της περιόδου «σιωπής» δηλαδή του περιορισμού δυνάμει της εγχώριας εκλογικής νομοθεσίας η οποία απαγόρευε την διάδοση ειδήσεων πέντε ημέρες πριν τις εκλογές.
Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι τα, τα εθνικά δικαστήρια δεν είχαν παράσχει συναφείς και επαρκείς λόγους για την επιβολή του προστίμου και παρέλειψαν να διευκρινίσουν ποια στοιχεία, ενέπιπταν στην έννοια της «έκθεσης έρευνας» και να αξιολογήσουν με κάθε λεπτομέρεια το περιεχόμενο των δημοσιεύσεων της ΜΚΟ στο διαδίκτυο και τον χρονικό περιορισμό. Επίσης το ΕΔΔΑ ανέφερε ότι οι παρατηρητές εκλογών θα έπρεπε γενικά να μπορούν να επιστήσουν την προσοχή του κοινού σε πιθανές παραβιάσεις. Το Δικαστήριο του Στρασβούργου έκρινε ότι η επιβολή του προστίμου ήταν δυσανάλογη σε μία δημοκρατική κοινωνία και διαπίστωσε παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης (άρθρο 10 της ΕΣΔΑ).
Τέλος, ως προς τις δεύτερη και τρίτη προσφεύγουσες, που είναι φυσικά πρόσωπα ΜΚΟ, επανέλαβε την πάγια νομολογία του ότι σύμφωνα με το άρθρο 34 για να θεμελιωθεί έννομο συμφέρον προσφυγής στο ΕΔΔΑ , πρέπει ο προσφεύγων να μπορεί να αποδείξει ότι «επηρεάστηκε άμεσα» από το καταγγελλόμενο μέτρο. Απέρριψε την προσφυγή ως προς αυτές ως απαράδεκτη.