ΑΠΟΦΑΣΗ
Udovychenko κατά Ουκρανίας της 23.03.2023 (αριθ. προσφ. 46396/14)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ελευθερία της έκφρασης αυτόπτη μάρτυρα. Υποχρέωση των δικαστηρίων για επαρκή αιτιολογία αποφάσεων.
Η προσφεύγουσα ήταν αυτόπτης μάρτυρας σε τροχαίο ατύχημα που προκάλεσε την κοινή γνώμη. Κατά την διάρκεια συνέντευξής της σε δημοσιογράφο, ανέφερε ότι από την πόρτα του οδηγού του αυτοκινήτου που προξένησε το ατύχημα εξήλθε ο γιος πρώην βουλευτή. Αμφότεροι γιος και βουλευτής άσκησαν αγωγή αποζημίωσης εναντίον της για τη δήλωσή της στο δημοσιογράφο και το αστικό δικαστήριο καταδίκασε την προσφεύγουσα να καταβάλει αποζημίωση 9.700 ευρώ, να ανακαλέσει την δήλωσή της και της στη συνέχεια της επιβλήθηκε απαγόρευση εξόδου από την χώρα μέχρι την πλήρη καταβολή της αποζημίωσης. Άσκησε προσφυγή για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης.
Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι κανένας δεν ανέφερε ότι η προσφεύγουσα δεν είχε επιδείξει τη δέουσα επιμέλεια ή ότι ενήργησε κακόπιστα.
Κατά το Δικαστήριο δικαιούνται οι αυτόπτες μάρτυρες να μεταφέρουν δημόσια, καλή τη πίστη, αυτό που είχαν άμεσα παρατηρήσει – εκτός εάν δεσμεύονται από το απόρρητο μιας έρευνας – ως μια σημαντική πτυχή της προστασίας της ελευθερίας της έκφρασης.
Έτσι το Δικαστήριο του Στρασβούργου κατέληξε ότι η προσφεύγουσα υπέστη δυσανάλογη επιβάρυνση με το ποσό που υποχρεώθηκε να καταβάλει και την απαγόρευση εξόδου που της επιβλήθηκε χωρίς τα εθνικά δικαστήρια να παράσχουν επαρκή αιτιολογία.
Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η παρέμβαση στην ελευθερία έκφρασης της προσφεύγουσας δεν ήταν απαραίτητη σε μια δημοκρατική κοινωνία και διαπίστωσε παραβίαση (άρθρο 10 της ΕΣΔΑ). Επιδίκασε δε το ποσό των 14.300 ευρώ για ηθική βλάβη και 3.450 ευρώ για έξοδα.