ΑΠΟΦΑΣΗ
Yezhov κ.α. κατά Ρωσίας της 29.06.2021 (αρ. προσφ. 22051/05)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Διαμαρτυρία σε Υπουργείο για νομοσχέδιο συνταξιοδοτικό με βίαιη εισβολή. Ποινική καταδίκη των κατηγορουμένων. Μη εξατομίκευση ποινικής ευθύνης κάθε κατηγορουμένου. Ελευθερία της έκφρασης.
Οι προσφεύγοντες, μέλη αντιπολιτευτικού κόμματος, θέλοντας να διαμαρτυρηθούν για το νέο νομοσχέδιο για τις συντάξεις εισέβαλαν στο Υπουργείο Υγείας, κατέλαβαν τα γραφεία καρφώνοντας τις πόρτες, έδιωξαν τους υπαλλήλους, κυμάτισαν σημαίες του κόμματος και πέταξαν φυλλάδια με αντικυβερνητικά συνθήματα. Συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης μεταξύ δύο έως τριών ετών. Άσκησαν προσφυγή για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι.
Κατά το Στρασβούργο διαπίστωσε ότι η διαμαρτυρία των προσφευγόντων αφορούσε ένα θέμα δημοσίου ενδιαφέροντος, δηλαδή την απονομή των συντάξεων. Τα επίμαχα μέτρα αφορούσαν πιεστική κοινωνική ανάγκη όμως οι προσφεύγοντες δεν είχαν το δικαίωμα να διαταράξουν την λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας και να προκαλέσουν φθορές, συνεπώς η σύλληψη τους ήταν δικαιολογημένη.
Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι η καταδίκη των προσφευγόντων έγινε από εγχώριο δικαστήριο χωρίς αυτό να προβεί σε ατομική εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών για κάθε έναν από τους κατηγορουμένους. Το εθνικό δικαστήριο δεν προσδιόρισε τον ατομικό ρόλο καθενός από τους προσφεύγοντες κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας, την έκταση της συμμετοχής του και τις ατομικές πράξεις του. Επίσης το δικαστήριο είχε καταδικάσει όχι μόνο τις εγκληματικές πράξεις που καταλογίστηκαν στους κατηγορουμένους αλλά και το περιεχόμενο και τη μορφή του πολιτικού μηνύματος που επιθυμούσαν να διαδώσουν («αντικυβερνητικά φυλλάδια», «φώναζαν αντικυβερνητικά συνθήματα», «έδειξαν πρόδηλη έλλειψη σεβασμού για … την κρατική εξουσία … ρίχνοντας το πορτρέτο του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας έξω από το παράθυρο»). Με τον τρόπο αυτό, οι εγχώριες αρχές επέδειξαν, ως ένα βαθμό, εμπάθεια στις πολιτικές απόψεις των προσφευγόντων. Έτσι διαπίστωσε, κατά πλειοψηφία, ότι παραβιάστηκε η ελευθερία της έκφρασης (άρθρο 10) καθόσον η αιτιολογία της καταδίκης των προσφευγόντων δεν ήταν σχετική και επαρκής.
Τέλος το ΕΔΔΑ έκρινε ότι δεν υπήρχε λόγος χωριστής εξέτασης της καταγγελίας για παραβίαση της ελευθερίας του συνέρχεσθαι (άρθρο 11 της ΕΣΔΑ).
Το Δικαστήριο του Στρασβούργου επιδίκασε ποσό 7.500 ευρώ σε καθένα από τους προσφεύγοντες για ηθική βλάβη.