ΕΔΔΑ ευρ. συνθ. 27.6.2017, Satakunnan Markkinapörssi Oy and Satamedia Oy v. Finland (931/13)(www.humanrightscaselaw.gr)

Ελευθερία έκφρασης και μετάδοσης πληροφοριών – Δημοσιογραφική δραστηριότητα – Προστασία προσωπικών δεδομένων – Οδηγία 95/46 – Πληροφορίες σχετικά με τα εισοδήματα και τα περιουσιακά στοιχεία φυσικών προσώπων τα οποία φορολογούνται – Πληροφορίες που είναι, κατά την εθνική νομοθεσία, προσβάσιμες στο κοινό, σύμφωνα με ορισμένους κανόνες
(Α) Οι αιτούσες εταιρείες ανήκουν στα ίδια πρόσωπα και η πρώτη εξ αυτών δραστηριοποιείται στον τομέα της δημοσίευσης τέτοιων δεδομένων, μέσω περιοδικού – Το 2003, η δεύτερη αιτούσα, σε συνεργασία με εταιρεία τηλεφωνίας, ξεκίνησε υπηρεσία παροχής με SMS τέτοιων πληροφοριών, που βρίσκονταν στη βάση δεδομένων της πρώτης αιτούσας και οι οποίες είχαν δημοσιευθεί στο περιοδικό της – Ένδικη διαφορά σχετικά με την επιβολή απαγόρευσης τέτοιας επεξεργασίας και μετάδοσης προσωπικών δεδομένων, βάσει της εθνικής νομοθεσίας περί προστασίας τους – Κατόπιν σχετικού προδικαστικού ερωτήματος, στο ΔΕΚ (C-3/07) ως προς την έννοια της προβλεπόμενης στην Οδηγία 95/46 εξαίρεσης περί άσκησης δημοσιογραφικής δραστηριότητας, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Φινλανδίας θεώρησε ότι, εν προκειμένω, δεν συνέτρεχε περίπτωση εφαρμογής της εν λόγω εξαίρεσης,  λαμβανομένου υπόψη η επίδικη διάδοση ολόκληρης βάσης προσωπικών δεδομένων (1.200.000 φορολογούμενων) δεν συντελούσε σε δημόσια συζήτηση και δεν επιβαλλόταν από το δημόσιο συμφέρον, αλλά γινόταν προς ικανοποίηση της περιέργειας των αναγνωστών – Κατ’ ακολουθίαν, απαγορεύθηκε η εξακολούθηση της επεξεργασίας και μετάδοσης δεδομένων στην ανωτέρω έκταση, περαιτέρω δε, έπαυσε η υπηρεσία SMS και έκλεισε το περιοδικό
(Β) Σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, οι πληροφορίες αυτές είναι δημόσιες – Κάτι τέτοιο είναι ασυνήθιστο, δεδομένου ότι μόνο ένας πολύ μικρός αριθμός κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης προβλέπουν δημόσια πρόσβαση στα δεδομένα φορολογίας, στοιχείο το οποίο εγείρει και ζήτημα (περιορισμού του) περιθωρίου εκτίμησης της Φινλανδίας στον τομέα της πρόσβασης στα δεδομένα αυτά και στάθμισης μεταξύ των απαιτήσεων των κανόνων περί προστασίας προσωπικών δεδομένων και της ελευθερίας του λόγου δια του τύπου – Εξάλλου, το γεγονός ότι ορισμένες πληροφορίες βρίσκονται στο δημόσιο χώρο δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι στερούνται της προστασίας του άρ. 8 ΕΣΔΑ (γίνεται επίκληση και σχετικής νομολογίας του ΔΕΕ για την Οδηγία 95/46) – Η επεξεργασία και χρήση προσωπικών δεδομένων ή η δημοσίευση σχετικού υλικού κατά τρόπο ή σε βαθμό που δεν είναι κατ’ αρχήν προβλέψιμος εγείρει ζητήματα προστασίας του ιδιωτικού βίου
(Γ) Αρχή της προβλεψιμότητας του επίμαχου περιορισμού της ελευθερίας της έκφρασης – Ενόψει της διατύπωσής τους και των σχετικών προπαρασκευστικών εργασιών της θέσπισής τους, οι εθνικές διατάξεις βάσει των οποίων επιβλήθηκε ο περιορισμός, οι οποίες μετέφεραν την κοινοτική Οδηγία 95/46, ερμηνεύθηκαν εφαρμόσθηκαν, εν προκειμένω, κατά τρόπο αρκούντως προβλέψιμο από τις προσφεύγουσες – Τούτο δεν αναιρείται από το ότι η υπόθεσή τους ήταν η πρώτη του είδους ούτε από την υποβολή οικείου προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ, λαμβανομένης υπόψη και της νομολογίας του τελευταίου περί της σημασίας του διαλόγου του με τα εθνικά δικαστήρια, όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα στην ΕΕ 
(Δ) Αναλογικότητα – (i) Δεν προκύπτει συμβολή σε συζήτηση δημοσίου ενδιαφέροντος – Προκειμένου να εξεταστεί εάν δημοσίευση για την ιδιωτική ζωή προσώπων σκοπεί αποκλειστικά στην ικανοποίηση της περιέργειας ορισμένων αναγνωστών ή σχετίζεται και με ζήτημα γενικής σημασίας, πρέπει να εκτιμηθεί το δημοσίευμα στο σύνολό του και ενόψει του πλαισίου στο οποίο έλαβε χώρα – Το δημόσιο ενδιαφέρον συνήθως αφορά σε ζητήματα που επηρεάζουν το κοινό σε τέτοια έκταση, ώστε να αναπτύσσει θεμιτά ενδιαφέρον γι’ αυτά, ιδίως εάν συνδέονται με τη ζωή της κοινότητας ή την ευημερία των μελών της – Εν προκειμένω, η φινλανδική νομοθετική πολιτική περί δημόσιας πρόσβασης στα φορολογικά δεδομένα στηρίζεται στην ανάγκη εξασφάλισης δημόσιου ελέγχου της δραστηριότητας των δημόσιων αρχών – Από τα στοιχεία της δικογραφίας δεν προκύπτει ότι ο σκοπός ήταν να διευκολύνεται η αμοιβαία εποπτεία μεταξύ των φορολογούμενων και η καταγγελία φοροδιαφυγής εκ μέρους τους – Η επίδικη δημοσιοποίηση φορολογικών δεδομένων, ενόψει του τρόπου και της έκτασής της καθώς και του πλαισίου της, δεν συνέβαλε σε συζήτηση δημοσίου ενδιαφέροντος ούτε είχε τέτοιο σκοπό – Πράγματι, η ύπαρξη δημοσίου ενδιαφέροντος στην πρόσβαση σε τέτοια δεδομένα δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι υπήρχε και δημόσιο ενδιαφέρον στη μαζική διάδοσή τους, υπό την πρωτότυπη μορφή τους (ως καταλόγων), χωρίς κάποια ανάλυση, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι επρόκειτο περί επεξεργασίας συναρτώμενης με δημοσιογραφική δραστηριότητα – Εξάλλου, η προβλεπόμενη από την Οδηγία εξαίρεση περί δημοσιογραφικής δραστηριότητας αφορά σε επεξεργασία που γίνεται «μόνο» για δημοσιογραφικούς σκοπούς, όρος που δεν πληρούται, οπωσδήποτε, εν προκειμένω – (ii) Η δημοσίευση αφορούσε γενικά σε φορολογούμενους (προσδιοριζόμενους με το όνομα και το επώνυμό τους), ελάχιστοι εκ των οποίων ήταν δημόσια πρόσωπα ή γνωστές προσωπικότητες – (iii) Μολονότι τα δεδομένα δεν συγκεντρώθηκαν με παράνομα μέσα, οι προσφεύγουσες παρέκαμψαν τις νόμιμες διαδικασίες συλλογής τους για δημοσιογραφικούς σκοπούς και, συνακόλουθα, τους προβλεπόμενους σχετικούς ελέγχους των εθνικών αρχών – (iv) Αν και τα επίμαχα δεδομένα ήταν δημοσίως προσβάσιμα, η πρόσβαση μπορούσε να γίνει μόνον στα τοπικά γραφεία φορολογίας και υπέκειτο, κατά το νόμο, σε διάφορους όρους, ενώ δεν ήταν κατ’ αρχήν επιτρεπτή η αντιγραφή σε ψηφιακά μέσα – Οι δημοσιογράφοι μπορούσαν να τα λάβουν σε ψηφιακή μορφή, με περιορισμού όγκου, αλλά η τοιαύτη πρόσβαση τελούσε υπό προϋποθέσεις, ιδίως δε, αυτοί έπρεπε να ζητήσουν τα στοιχεία ειδικά για δημοσιογραφικούς σκοπούς και δεν μπορούσαν να τα δημοσιεύσουν υπό τη μορφή λίστας – Συνεπώς, η επίμαχη δημοσίευση δεν καλυπτόταν από τη βούληση του φινλανδού νομοθέτη – (v) O επίμαχος περιορισμός αφορούσε όχι στο στάδιο της συλλογής των δεδομένων, αλλά της μετάδοσής τους και αποφασίσθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο κατόπιν προσεκτικής εφαρμογής της νομολογίας του ΕΔΔΑ για τη στάθμιση συμφερόντων σε τέτοιες περιπτώσεις – (vi) Δεν επιβλήθηκε κάποια κύρωση στις προσφεύγουσες, αλλά μόνον απαγόρευση δημοσίευσης/μετάδοσης των φορολογικών δεδομένων κατά τρόπο ασύμβατο με την εθνική και την ενωσιακή νομοθεσίας περί προστασίας προσωπικών δεδομένων    
(Ε) Ενόψει των προηγουμένων, οι φινλανδικές αρχές δικαιολόγησαν επαρκώς το επίδικο μέτρο και ενήργησαν εντός του περιθωρίου εκτίμησης που διέθεταν κατά τη στάθμιση των συγκρουόμενων συμφερόντων – Συνεπώς, δεν στοιχειοθετείται παραβίαση του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ

Total
0
Shares
Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *