ΑΠΟΦΑΣΗ
Ahmadova κατά Αζερμπαϊτζάν της 18.11.2021 (αρ. προσφ. 9437/12)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Απώλεια κατοικίας μέσω έξωσης. Η πιο ακραία μορφή παρέμβασης στο δικαίωμα σεβασμού της κατοικίας.
Η υπόθεση αφορούσε εντολή για κατεδάφιση της κατοικίας της προσφεύγουσας και έξωση αυτής και της κόρης της, χωρίς καταβολή αποζημίωσης.
Η προσφεύγουσα αγόρασε ένα σπίτι στην περιοχή Sabail στο Μπακού το 2007 χωρίς την τήρηση του νόμιμης διαδικασίας κατάρτισης συμβολαιογραφικού εγγράφου και εγγραφής στο κτηματολόγιο. Τα εγχώρια δικαστήρια διέταξαν την έξωση από την κατοικία της, διαπιστώνοντας ότι επρόκειτο για αυθαίρετη κατασκευή, κτισμένη σε κρατική ιδιοκτησία που εκχωρήθηκε για εξόρυξη πετρελαίου. Οι αποφάσεις για κατεδάφιση και έξωση δεν έχουν ακόμη εκτελεστεί και η προσφεύγουσα εξακολουθεί να διαμένει στην οικία. Άσκησε καταγγελία για παραβίαση του δικαιώματος στην ιδιοκτησία και σεβασμού της κατοικίας της.
Όσον αφορά το δικαίωμα στην ιδιοκτησία, το ΕΔΔΑ διαπίστωσε ότι το ιδιοκτησιακό καθεστώς της προσφεύγουσας, το οποίο και γνώριζε από την πρώτη στιγμή της αγοράς, δεν ήταν επαρκώς τεκμηριωμένο και ισχυρό ώστε να ισοδυναμεί με «περιουσία» κατά την έννοια του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου. Ως εκ τούτου απέρριψε την προσφυγή για αυτό το άρθρο ως απαράδεκτη.
Όσον αφορά το δικαίωμα σεβασμού της κατοικίας, τόνισε ότι η έξωση αποτελεί την πιο ακραία παρέμβαση και θα πρέπει να μπορεί να καθορίζεται η αναλογικότητα του μέτρου. Διαπίστωσε ότι τα εθνικά δικαστήρια εστίασαν αποκλειστικά στο γεγονός ότι επρόκειτο για αυθαίρετη κατασκευή που κτίστηκε σε κρατική γη και ότι η προσφεύγουσα δεν είχε ένδικα μέσα που θα μπορούσε να αποκτήσει μια συνολική εξέταση της αναλογικότητάς της παρέμβασης. Τέλος, δεν διαπιστώθηκε ότι υπήρχε διαδικασία για την εξέταση εναλλακτικής στέγασης προσβάσιμη σε αυτήν.
Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η τυχόν έξωση της προσφεύγουσας θα παραβιάσει το δικαίωμα σεβασμού της κατοικίας της (άρθρο 8), και αποφάνθηκε ότι η αναγνώριση της παραβίασης συνιστά από μόνη της δίκαιη ικανοποίηση.